Article about Mari Chakryan’s project by www.nyut.am (in Armenian language)
Երևանի մի շարք թաղամասերում գտնվող մանկական խաղահրապարակները երեխաների համար բնավ ապահով չեն: Սա իհարկե նորություն չէ, բայց այս խնդրով առաջին լուրջ ուսումնասիրությունը նոր է սկսվում կատարվել: Իրականացնողն էլ Հանրային իրազեկման և մոնիթորինգի կենտրոն հասարակական կազմակերպության թիմն է՝ Մարի Չակրյանի նախաձեռնությամբ: Մարին երեք երեխաների մայրիկ, ակտիվ քաղաքացի ու միաժամանակ լրագրող լինելով՝ որոշել է բարձրաձայնել խաղահրապարակների խնդիրները: Նա մասնակցել է Արևելյան գործընկերության քաղհասարակության ծրագրին, որի շրջանակներում հայտարարվել էր անհատ քաղաքացիների աջակցություն՝ որոշակի գաղափարի իրականացման համար: Ծրագիրն իրականացվում է վեց երկրներում՝ Մոլդովա, Բելառուս, Ուկրաինա, Վրաստան, Ադրբեջան ու Հայաստան: Արդյունքում ընտրվել էր 20 ծրագիր, որից երեքը՝ Հայաստանից, այդ թվում Մարիի՝ մանկական խաղահրապարակների խնդրի վերաբերյալ:
Մարին պատմում է, որ նախ և առաջ որպես մայր իրեն միշտ հուզել է մանկական խաղահրապարակների խնդիրը, քանի որ Երևանի բազմաթիվ թաղամասերում գտնվող այդ խաղահրապարակներից ոչ բոլորն են անվտանգ երեխաների համար:
Ավանում իրենք հայտնաբերել էին, որ հսկայական գազատարի բաժանարարը գտնվում է խաղահրապարակի տարածքում ու պարսպապատված չէ: Ունեն դեպքեր, երբ հոսանքի տրանսֆորմատորի անմիջապես հարևանությամբ դրված է սղարան: Խաղահրապարակի որոշ հատվածներում փափուկ հողի փոխարեն բետոն է արված: Եվ հարց է առաջանում՝ ձողերի վրա վարժանքներ անող երեխան, եթե հանկարծ ընկնի, ամենայն հավանականությամբ ոտքը կամ ձեռքը կվնասի: Խաղահրապարակի հարևանությամբ գտնվող աղբարկղերում հանդիպել են գարեջրի, շամպայնի շշեր: Այս և այլ շատ խնդիրներ կան այսօր, որ լուծված չեն:
Մեկ այլ խնդիր էլ համարում եմ այն, որ շատ դեպքերում վնասված մարզասարքը կամ խաղահրապարակի օրինակ՝ զսպանակավոր ճոճանակը անհետացել է:
«Ինձ միշտ հետաքրքրում էր՝ արդյոք գույքագրում չի՞ կատարվում, չի՞ հսկվում: Ի վերջո այդ մարզասարքերը թանկ են, չէ՞: Անընդհատ փորձել եմ գտնել ինչ–որ օրենք, որոշում, բայց չեմ գտել: Միայն այն եմ հասկացել, որ քաղաքապետարանը դրանք սարքում է, իսկ բարեկարգման, պահպանման խնդիրը մնում է թաղապետարանի վրա: Հասկանալու համար, թե ինչ գումարներ են ծախսվել բակային խաղահրապարակների կառուցման համար, հարցում արեցինք և բավական ծավալուն պատասխան ստացանք: Պարզ էր, որ այդ աշխատանքների համար պատկառելի գումարներ են ծախսվում: Այսինքն՝ ծախսվում է գումար, արվում է աշխատանք, բայց գոնե արվի ինչ–որ ստանդարտներին համապատասխան՝ երեխաների անվտանգությունն ապահովելու համար»,– պատմեց նա:
Մարիի խոսքով կան ստանդարտներ, որոնք շատ հեշտությամբ կարելի է ներդնել մեզ մոտ: Այժմ նրանք խորհրդակցում են ճարտարապետի, իրավաբանի հետ՝ իմանալու, թե մեզ մոտ ինչ ստանդարտներ են կիրառվում: Միաժամանակ այս օրերին էկոլոգիական մոնիթորինգի նպատակով Երևանի բոլոր 12 վարչական շրջանների մոտ 30 խաղահրապարակներից նմուշառումներ են իրականացրել՝ հասկանալու, թե այդտեղ փոշու, ծանր մետաղների ինչպիսի չափաբաժին կա:
Նմուշառումների պատասխանը կլինի մոտ մեկ ամսից: Քանի որ նմուշառում իրականացնելու պահին հողը թաց է եղել, այն պետք է լաբորատորիայում չորացնել: Ստանդարտների մասին տեղեկություններն էլ կունենան 10 օր անց: Մոտավորապես մեկ ամիս հետո էլ կունենան որոշակի պատկեր, ինչպես Մարին է ասում՝ օրենսդրական, իրավական առումով գուցե ոչ լիարժեք: Նրանք նաև ակնկալում են համագործակցել թաղապետարանների հետ: Շեշտում է, որ իրենց նպատակը այդ կառույցներին քննադատելը չէ, այլ հասկանալ՝ որն է խնդիրը:
Այդ նպատակով պատրաստվում են հարցումներ անել, քաղաքապետարանի ու թաղապետարանների ներկայացուցիչների հետ հանդիպումներ ունենալ, պատմել նպատակների մասին:
Հարցին, թե մեկ ամիս անց ձեռքի տակ պատասխան ունենալուց հետո որո՞նք են լինելու իրենց հետագա քայլերը, Մարին պատասխանեց, որ խնդիրը պետք է քննարկեն շահագրգիռ կողմերի հետ, դիտարկեն առաջարկները, ներկայացնեն խնդիրները և խնդրեն հետևողական լինել:
Source: www.nyut.am